Brak odpowiedzi do tego tematu

[anusia]

Źródło: Gazeta Wyborcza

Jak starać się o odszkodowanie lub rentę z powodu choroby zawodowej?
Iwona Dudzik 12-03-2004, ostatnia aktualizacja 12-03-2004 17:10

Renty przyznane w związku z chorobami zawodowymi nie będą weryfikowane. Jeśli więc boli cię kręgosłup, masz ciągle zapalenie spojówek, męczy cię uporczywy kaszel, sprawdź na naszej liście (obok, po prawej stronie), czy nie jest to przypadkiem choroba zawodowa. Poniżej wyjaśniamy też, jak starać się o odszkodowanie lub rentę.

Oczywiście nie każdą dolegliwość, na którą cierpisz, można uznać za chorobę zawodową. Po pierwsze, musi być ona wyraźnie związana z twoją pracą (np. wykładowca uniwersytetu może dostać odszkodowanie z powodu utraty głosu, ale raczej nie z powodu pylicy). Po drugie, musi znajdować się w wykazie chorób zawodowych (to ta tabela po prawej stronie). Po trzecie, musi ją potwierdzić lekarz medycyny pracy (gdzie go szukać, wyjaśnimy już za chwilę).

Historia choroby Idź jak najszybciej do lekarza (zakładowego albo pierwszego kontaktu), jeśli podejrzewasz, że twoje dolegliwości związane są z pracą. Im wcześniej, tym lepiej. Nic nie odkładaj! Dzięki temu zaczniesz się szybciej leczyć. No i będziesz miał tzw. historię choroby. To ważne, bo objawy niektórych chorób muszą występować przez rok, dwa, nawet dziesięć lat, żeby je można było uznać za choroby zawodowe. Dzięki dokumentacji lekarskiej będzie ci to łatwiej udowodnić (a więc też uzyskać odszkodowanie i rentę).

Potem do poradni medycyny pracy (badanie jest bezpłatne, ale musisz mieć skierowanie od lekarza). Poradnie są w każdym mieście wojewódzkim (przy Wojewódzkich Ośrodkach Medycyny Pracy). Tutaj sprawdzą, czy istnieje związek pomiędzy zachorowaniem a warunkami pracy. Uwaga! Poradnia (a być może już lekarz, który dał skierowanie) powiadomi inspekcje - sanitarną i pracy - które wystąpią do twojego pracodawcy o "dokumentację zagrożeń zawodowych" w twojej firmie. Inspektorzy przeprowadzą też tzw. dochodzenie epidemiologiczne, a potem inspektor sanitarny wyda decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do jej stwierdzenia.

Ważne! Od tej decyzji zarówno ty, jak i twój pracodawca możecie odwołać do wojewódzkiego inspektora sanitarnego, a potem do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Ile to wszystko może potrwać? W zależności od tego, czy będą kolejne odwołania, trwa to od kilku miesięcy do... kilku lat.

Co ci się należy

Po stwierdzeniu choroby zawodowej możesz otrzymać:

Zasiłek chorobowy - 100 proc. twojej pensji (na pół roku, ale można to przedłużyć - nie dłużej jednak niż na dalsze trzy miesiące).

Świadczenie rehabilitacyjne - 100 proc. pensji (maks. na rok).

Zasiłek wyrównawczy (wyrównuje różnicę, jeśli twoje wynagrodzenie obniżyło się z powodu "uszczerbku na zdrowiu").

Jednorazowe odszkodowanie (więcej o nim za chwilę), jeśli doznałeś stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu - 341 zł za każdy 1 proc. uszczerbku, ale nie więcej niż 7466 zł. Uwaga! To odszkodowanie jest przyznawane na innych zasadach niż np. zasiłek chorobowy (jak o nie wystąpić, piszemy za chwilę).

Renta z tytułu niezdolności do pracy (jak się o nią postarać, wyjaśnimy dokładnie poniżej).

Jak się starać o odszkodowanie

Wniosek składasz w swojej firmie po zakończeniu leczenia i rehabilitacji (trzeba ustalić tzw. uszczerbek, a w trakcie leczenia nie miałoby to sensu). Twój pracodawca kompletuje wymagane dokumenty (m.in. decyzję o stwierdzeniu choroby zawodowej, zaświadczenie o stanie zdrowia) i przekazuje je do ZUS. Lekarz orzecznik z ZUS ustala - w procentach - tzw. uszczerbek na zdrowiu (czyli naruszenie sprawności organizmu spowodowane skutkami choroby zawodowej). Uszczerbek może być stały (nierokujący poprawy) lub długotrwały (naruszenie sprawności co najmniej na pół roku, ale rokujące poprawę).

Lekarz wydaje orzeczenie, a ZUS ma 14 dni, żeby przyznać ci odszkodowanie (lub odmówić). Wypłata pieniędzy po miesiącu (najdłużej).

Uwaga! Od decyzji ZUS możesz się odwołać do sądu pracy.

Ważne! Prawa do odszkodowania nie nabywasz z powodu choroby, ale ze względu na jej skutki. Jeśli zostałeś wyleczony, nie dostaniesz odszkodowania!

Jednorazowe odszkodowanie dla członków rodziny pracownika zmarłego na chorobę zawodową to 38 398 zł dla małżonka lub dziecka, 19 199 dla innego członka rodziny.

Jak się starać o rentę

Jeśli z powodu choroby zawodowej stałeś się niezdolny do pracy, możesz się ubiegać o rentę - stałą (gdy niezdolność do pracy jest trwała) bądź okresową (w przypadku niezdolności do pracy okresowej). O rentę możesz wystąpić niezależnie od tego, czy dostałeś już odszkodowanie albo zasiłek.

Ważne! Jeśli teraz przyznają ci rentę (stałą), nie musisz obawiać się weryfikacji zapowiadanej przez ministra Hausnera.

Wniosek o rentę składasz w ZUS. Dołączasz: zaświadczenie o stanie zdrowia wydane przez lekarza prowadzącego leczenie, ankietę ("wywiad zawodowy") wypełnioną przez pracodawcę, kwestionariusz dotyczący okresów składkowych i nieskładkowych i dokumenty je potwierdzające, zaświadczenia pracodawcy o twoich zarobkach oraz oczywiście decyzję Państwowej Inspekcji Sanitarnej stwierdzającą istnienie choroby zawodowej. Nie wiesz, skąd wziąć te wszystkie kwity i jak je wypełnić? Zapytaj o to w ZUS. Tam urzędnicy ci doradzą (oczywiście bezpłatnie).

Znów do lekarza. ZUS skieruje cię do lekarza orzecznika, który oceni, czy jesteś niezdolny do pracy (w jakim stopniu oraz czy w związku z chorobą zawodową), czy ta niezdolność jest stała czy okresowa, czy istnieje celowość przekwalifikowania zawodowego. To orzeczenie stanowi podstawę do przyznania przez ZUS renty (maja na to 30 dni).

Nie przyznali? Możesz się odwołać do sądu okręgowego (wydział pracy i ubezpieczeń społecznych) w ciągu miesiąca od otrzymania decyzji. Odwołanie wnosisz za pośrednictwem oddziału ZUS, który wydał decyzję. Postępowanie jest bezpłatne.

Jaką rentę dostanie pracownik, który doznał tzw. uszczerbku na zdrowiu wskutek choroby zawodowej?

Renta z tytułu niezdolności do pracy dla pracownika, który stał się inwalidą wskutek choroby zawodowej - minimalna kwota to 675,10 zł (w przypadku częściowej niezdolności - minimalna renta to 519,29 zł). Wylicza się ją na podstawie średniej pensji i okresu płaconych składek.

Renta szkoleniowa dla pracownika, który musi się przekwalifikować, bo po chorobie nie może już pracować w dotychczasowym zawodzie - w wysokości ostatniego wynagrodzenia (może być pobierana maksymalnie przez trzy lata).

Renta rodzinna dla członków rodziny pracownika, który zmarł wskutek choroby zawodowej - wyliczana indywidualnie.